Wolontariusze zza więziennych murów

Wolontariat to jedna ze skuteczniejszych form resocjalizacji. Więzień uczy się pomagać drugiemu człowiekowi, staje się za niego odpowiedzialny.

Świadomy tego, że pracuje na rzecz konkretnej, lokalnej społeczności, integruje się z nią. Zmienia się hierarchia jego wartości. Inaczej patrzy na wartość ludzkiego życia, dóbr materialnych, na siebie. Zaczyna dostrzegać wartość kontaktów międzyludzkich. Wraca do ważnych relacji z bliskimi, zaczyna o nie dbać.

Na dzień 31 sierpnia 2015 roku zatrudnionych nieodpłatnie przy pracach publicznych było 3026 więźniów, 794 więźniów dodatkowo wykonywało prace na cele charytatywne i dla organizacji pożytku publicznego. Wielu osadzonych uczestniczy również w jednorazowych akcjach charytatywnych.

Obowiązki, jakich się podejmują, są różne. Skazani zajmują się pracami remontowo-budowlanymi, porządkowymi, ale także opieką nad osobami niepełnosprawnymi, schorowanymi, pomagają im w drobnych, codziennych czynnościach oraz wspólnie wykonują prace rękodzielnicze. Współpraca taka daje obopólne korzyści.

Pensjonariusze ośrodków pomocy społecznej i hospicjów otrzymują nieodpłatną pomoc w codziennym funkcjonowaniu, natomiast skazani mogą zwiększyć swoją otwartość w kontaktach interpersonalnych, nabywają podstawowe umiejętności społeczne, wrażliwość na potrzeby innych osób, akceptację wobec odmienności.

Skazani, kierowani do pomagania innym, to osoby odpowiednio dobrane i przygotowane do tego typu pracy. Doboru dokonuje administracja więzienia. Najpierw w oddziale mieszkalnym, gdzie osadzony przebywa, kadra penitencjarna przygląda mu się wiele tygodni czy miesięcy, rozmawia z nim, aktywizuje, zachęca do refleksji.

Skazany, aby mógł zostać wolontariuszem, musi mieć odpowiednie predyspozycje, wrażliwość, otwartość na nowe doświadczenie, a także szacunek do drugiego człowieka. Funkcjonariusze Służby Więziennej, pracujący w bezpośrednim kontakcie ze skazanymi, obserwując codzienne ich funkcjonowanie, potrafią takie cechy dostrzegać. Kolejna weryfikacja ma miejsce w placówce, do której skazany jest kierowany.

Dzięki wolontariatowi można znacznie więcej zyskać niż się zainwestowało. Doświadczenia takie kształtują i rozwijają samodzielność, zaradność, elastyczność, wszechstronność, otwartość, tolerancję, wiarę we własne siły i życzliwość ludzi, poczucie bycia użytecznym i pomocnym.

W 2009 roku Polska Służba Więzienna została nagrodzona Europejską Kryształową Wagą Wymiaru Sprawiedliwości za projekt „Wolontariat skazanych”.

Czytaj więcej: O wolontariacie więźniów w okręgu warszawskim

Źródło: sw.gov.pl/ Tekst: kpt. Arleta Pęconek